Każdy pracownik chce czuć się bezpiecznie w miejscu swojej pracy, dlatego też w zakładach pracy powstają zasady BHP, których należy bezwzględnie przestrzegać. Mówią one nie tylko o prawidłowym postępowaniu, które pomoże uniknąć wypadków przy pracy, ale też nakładają na pracodawcę pewne obowiązki, w tym obowiązek przygotowania punktu pierwszej pomocy. Oczywiście punkty te będą wyglądać inaczej w zależności od rodzaju pracy i zagrożeń jakie wynikają ze specyfiki pracy – i jak w małym biurze wystarczy apteczka, tak zakłady, w których praca jest niebezpieczna muszą zostać zaopatrzone w znacznie większym stopniu. Inaczej więc potraktujemy place budowy, kopalnie czy linie produkcyjne.
Zgodnie z § 44 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, pracodawca jest zobligowany zapewnić pracownikom sprawnie funkcjonujący system pierwszej pomocy w razie wypadku oraz środki do udzielania pierwszej pomocy poprzez:
- punkty pierwszej pomocy w wydziałach (oddziałach), w których wykonywane są prace powodujące duże ryzyko wypadku lub związane z wydzielaniem się par, gazów albo pyłów substancji sklasyfikowanych jako niebezpieczne ze względu na ostre działanie toksyczne
- apteczki w poszczególnych wydziałach (oddziałach) zakładu pracy.
Ilość, usytuowanie i wyposażenie apteczek powinny być ustalone w porozumieniu z lekarzem sprawującym profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami. Odpowiednie umiejscowienie, oznakowanie oraz wyposażenie apteczek, wykonane z udziałem lekarza sprawującego profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami może przyspieszyć i poprawić skuteczność udzielania pierwszej pomocy pracownikom w razie wypadku w pracy.
Place budowy
Pracownicy w takich miejscach narażeni są na wiele urazów różnego typu, dlatego też na wszelkich placach budowy punkt pierwszej pomocy jest obowiązkowy. Takie miejsca muszą mieć sporządzony plan BIOZ – bezpieczeństwa i ochrony zdrowia. Oczywiście nie jest on konieczny w każdej sytuacji, a jedynie:
- jeśli przewidziane prace mają trwać dłużej niż 30 dni roboczych,
- jest przy nich zatrudnione więcej niż 20 pracowników bądź planowane roboty przekroczą 500 osobodni,
- przewidziane są działania, które stwarzają szczególne niebezpieczeństwo.
W planie BIOZ powinna być zaznaczona lokalizacja punktu pierwszej pomocy. Z przepisów wynika, że powinno to być stanowisko wyposażone w umywalkę z zarówno ciepłą, jak i zimną wodą oraz sprzęt i środki potrzebne w razie ewentualnego urazu. Będą do nich należeć:
- maski do sztucznego oddychania,
- nożyczki, a wraz z nimi plastry, bandaże i inne opatrunki,
- nosze i akcesoria do unieruchamiana uszkodzonych części ciała,
- koc termiczny,
- zestaw do płukania oczu,
- defibrylator AED (dobrze mieć go na miejscu, a chociaż polskie prawo go nie wymaga – unijne już tak, w zakładach powyżej stu pracowników).
Oznakowanie punktów pierwszej pomocy
Tak samo jak wyjścia ewakuacyjne czy schody, apteczki i punkty pierwszej pomocy powinny być odpowiednio widoczne i oznaczone tabliczkami, a także łatwo dostępne. Oznakowaniem apteczki wskazanym przez PN-EN ISO 7010 jest biały krzyż na zielonym tle. Obok punktu udzielania pierwszej pomocy wymagana jest także jedna tabliczka z instrukcją udzielania pierwszej pomocy, a druga z nazwiskami pracowników wyznaczonych i przeszkolonych do udzielania pierwszej pomocy.